28/1/08

Για το Χριστόδουλο

Έφυγε ο Χριστόδουλος, τερματίζοντας μια ηχηρή σελίδα της εκκλησιαστικής ιστορίας και κατ΄ επέκταση της κοινωνικής ζωής στην Ελλάδα, αφού εκκλησία και κράτος παραμένουν στη χώρα μας θεσμοί καλά σφιχταγκαλιασμένοι.

Υπήρξε αμφιλεγόμενη προσωπικότητα ο Αρχιεπίσκοπος. Ισχυρά αυτόφωτο και αυθεντικό άτομο, με μεγάλη μόρφωση και πηγαίο λόγο. Κοινωνός της άποψής του, με τρόπο συχνά ακατέργαστο, προξενώντας αναπόφευκτα μεγάλη χαρά και αυτοπεποίθηση στους οπαδούς του αλλά και διεγείροντας έναν απόλυτο αρνητικό ψυχισμό στους αντιπάλους του.

Ίσως σε μια άλλη εποχή, όπου η πολιτική ζωή στη χώρα διέθετε σπέρματα αυθεντικότητας, ο Αρχιεπίσκοπος να φάνταζε πολωτικός. Υπό το φως της ψευτιάς που βασιλεύει σήμερα, της αφασίας, βλακείας και υποκρισίας του κάθε πράσινου και μπλε Μαγγίνα και Πολύδωρα, της φτώχιας και της προκλητικότητας που εκπέμπει η τέταρτη εξουσία, ένας λόγος οξύς είναι επίκαιρος και απαραίτητος.

Η πόλωση που παρήγε ο Αρχιεπίσκοπος οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε λόγους δογματικούς. Υπάρχουν Χριστιανοί στη χώρα μας που ενθουσιάζονται από έναν ορμητικό αρχηγό της εκκλησίας. Υπάρχουν και άθεοι στη χώρα που εκνευρίζονται. «Γιατί δεν περιορίζεται στα θρησκευτικά του καθήκοντα και επιδιώκει το φως της δημοσιότητας;” Αυτή ήταν μια συνηθισμένη κριτική νότα στον Αρχιεπίσκοπο.

Κάπως άδικη θα έλεγα. Από έναν Χριστιανό μια τέτοια παρατήρηση θα είχε νόημα. Από έναν άθεο δεν μπορεί να έχει. Ένας άθεος όπως ανέχεται τον Κο Τρινταφυλλόπουλο κάθε βράδι στα κανάλια, έτσι ας ανεχθεί και τον Κο Χριστόδουλο. Τι τον νοιάζουν τα θρησκευτικά καθήκοντα του Κου Χριστόδουλου;

Προσπαθώ να δω το Χριστόδουλο αποδογματοποιημένα, ξεχνώντας τις τυχόν μεταφυσικές μου ανησυχίες. Ίσως μου είναι περισσότερο εύκολο, γιατί δεν έχω και ιδιαίτερα πολλές (και η αθεϊα μια μορφή μεταφυσικής άποψης είναι...)

Ήταν, πιστεύω, ριζοσπάστης, όταν κάλεσε τον Πάπα στην Ελλάδα και, με σεμνότητα και πνεύμα φιλόξενο, τον οδήγησε και προσευχήθηκε μαζί του, στα βήματα ενός κοινού σημείου αναφοράς, του Απ. Παύλου. Δυστυχώς η αντίληψη ότι ο Πάπας είναι το απόλυτο κακό έχει βαθιές και απόλυτα αυτοκαταστροφικές για τον Ελληνισμό ρίζες. Εγωισμοί και δογματικές ανοησίες κράτησαν τους στρατούς της Δύσης μακριά απ΄ το Βυζάντιο και το παρέδωσαν, και μάλιστα αυτάρεσκα για πολλούς ανόητους της εποχής, στους Τούρκους. Μόνο στο μίσος για τους Εβραίους θα βρει κανείς κάτι αντίστοιχο με το διαχρονικό μίσος για τον Πάπα. Η υπέρβαση του Χριστόδουλου στο σημείο αυτό υπήρξε μεγαλειώδης.

Πoια θα μπορούσε να είναι ακόμη περισσότερο ριζοσπαστική κίνηση; Το να αγγίξει και να ανοίξει το θέμα της τεράστιας εκκλησιαστικής περιουσίας και να τη διασυνδέσει με τους φτωχούς κι αποκλεισμένους αυτής της χώρας. Θέμα που προφανώς ξεπερνούσε το δυναμισμό και το ριζοσπαστισμό του Αρχιεπίσκοπου.

Αλλά και ανεδαφικά ρομαντικός γιατί φώναζε στην Ευρώπη να γίνει Ελλάδα, λες και ζούμε στο 400πΧ ή έστω μΧ, και αντιφατικός γιατί την ίδια στιγμή ζητούσε απ΄ την Ευρώπη να κρατήσει τους βάρβαρους Τούρκους έξω.

Έφυγε ο Χριστόδουλος και σύντομα θα υπάρξει νέος αρχηγός της Εκκλησίας. Ας είναι περισσότερο ριζοσπάστης. Ας κοιτάξει περισσότερο τους φτωχούς και ανήμπορους σ΄ αυτή τη χώρα, αφού τόσα και τόσα υλικά μέσα έχει η εκκλησία και τόση αφασία, ψευτιά και δομική αδιαφορία επικρατεί σ΄ ολες τις πτέρυγες της πολιτικής ζωής. Ας βοηθήσει να απαλλαγούμε απ΄ τους μύθους που μας κατατρύχουν για "συνωμοσίες" του Πάπα και άπειρων άλλων "ανθελλήνων", για να δούμε κάποια στιγμή καθαρότερα τον εαυτό μας στον καθρέφτη.

Αποχαιρέτησε την Αλεξάνδρεια με αξιοπρέπεια. Όπως αρμόζει σε Έλληνες, ας υπάρξει σεβασμός και επιείκια για το νεκρό Αρχιεπίσκοπο.